Tarihten Kısa Sorular ve Kısa Cevaplar

Töre nedir, nasıl oluşur?

Bir toplulukta benimsenmiş yerleşmiş kuralların, gelenek ve göreneklerin, ortak alışkanlıkların, tutulan yolların bütünü.

Töreyi oluşturanlar:

Kurultay ve kağan.

Törenin değişmeyen yükümleri:

Könilik, uzluk, tüzlük, kişilik.

Hakime verilen ad:

Yargucı.

Mahkemeye verilen ad:

Yargu.

İlk yazılı hukuk:

Uygurlular.

Uzun süreli cezaların olmayışı:

Göçebe bir yaşam tarzı ve çadır kentlerde yaşam.

İlk Türk islam hukuku:

Şeri ve Örfi olarak ikiye ayrılırdı.

Şeri ve Örfi yargıçları:

Şeri: Kadı, Örfi: Emir-i Dad

Selçukluluarda ordunun davalarına bakan:

Kazaskerler.

Divan-ı Mezalim nedir?

Adaletli ve istişareye dayalı karar verme süreçlerini simgeleyen danışmalı yönetim biçimi.

Cengiz Han yasası:

Bu yasaya göre taht en büyük erkek kardeşin hakkıdır.  Yani şehzade savaşlarına kesinlikle imkan tanımamaktadır.

Osmanlı devlletinin hukiki kaynakları:

Şer'î Hukuk, Örfî Hukuk, Dînî Hukuk ve Millî Hukuk, Medenî Hukuk, Kadı ve Mahkeme, Hızlı Yargı, Ceza, Şeri’ye Sicilleri

Osmanlı devletinde hukuku düzenleme yetkisi:

Divan

Osmanlı devletinde kanunlar nasıl hazırlanır?

Cevabı bulunamadı.

Osmanlı devletinde kanunların yazıldığı defter:

Kanunname.

Osmanlı’da kadının görevleri:

Kadılar, görev yaptıkları kaza birimlerinde padişah adına hem mülki amirliği, hem belediye başkanlığı hem de hâkimlik makamını temsil etmekteydiler.

Tanzimat fermanının huıkiki niteliği:

Bu fermanla oluşan gelişmeler sayesinde, Osmanlı devletine modern anlamda bir hukuk devleti anlayışı da girmiştir.

Islahat fermanının hukiki açıklaması:

Islahat fermanının hukukî biçimi Tanzimat Fermanınınki gibidir.

Meşrutiyet:

Meşrutiyet yönetimine kanunuesasiyi ilan ederek geçti. Devlet yönetimi yeniden yapılandırıldı. Türk tarihinde ilk defa anayasal sisteme geçildi. Buna göre halkın seçtiği temsilcilerden oluşan parlamento, padişahın yetkilerinden bir kısmına ortak oldu.

Meşrutiyet Döneminde hukuk alanında atılan en önemli
adımlardan biri de Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye’nin hazırlanmasıdır.

Kanunuesasi ile vatandaşların temel hak ve özgürlükleri anayasal güvence altına alındı. Kanun önünde eşitlik, kamu hizmetine girme, basın özgürlüğü ve mülkiyet hakkı Osmanlı tebaasına tanınan temel hak ve özgürlüklerin başlıcalarıydı.

Tanzimat:

 İdari alanda tüm sivil ve askerî görevlerin bir kişide toplanmasına son verilmiş, devlet görevleri ayrıma tabi tutulmuştur.

İlk medeni kanın:

Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye

Cumhiriyet döneminde ilan edilen anayasalar:

[Kanun-i Esasi] (1876) (Osmanlı dönemi) , [Teşkilat-ı Esasiye] (1921) , [1924 Anayasası] (1924) , [1961 Anayasası] (1961) , [1982 Anayasası] (1982)

1921 anayasası:

Millî egemenlik ilkesine dayalı ilk Anayasa 

İlk Türk devletinde ekonomik faliyetler:

Türk devletleri komşu ülkelere canlı hayvan , kösele , deri , kürk , hayvani gıda satarlar , karşılığında ekin ve giyim eşyası satın alırlardı.

Türklerin Kullandığı Paralar:

Kağıt Para (ÇAV), Akça, Mangır, Duka Altını, Sultani, Guruş, Lira,

Tımar sistemi yararları:

• Tımarlı sipahilerin sorumlulukları arasında güvenliği sağlamak olduğundan tımar topraklarında güvenlik sağlanmıştır.
• Normalde ilk elden devlete ödenmesi gerekn vergiler tımarlı sipahilere ödendiğinden devlet için vergi toplama süreci çok kısalmış ve kolaylaşmıştır.
• Tımarlı sipahilerin yetiştirdikleri askerler sayesinde her daim sefere çıkmaya hazır asker sayısı çoğalmış, aynı zamanda ordu için harcanacak giderlerden de tasarruf sağlanmıştır.
• Arazilerin tımar sistemi bünyesinde eşit olarak paylaştırılmasından dolayı maddi olarak eşitsizlik azalmış, yoksulluk kalmamıştır.
• Tımar sisteminin uygulaması sayesinde tarıma uygun toprakalr asla boş bırakılmamış, sürekli değerlendirilmiştir.
• Devlet tımar sistemini kullanarak hazinesini besleyebileceği yeni kaynaklar üretmiştir.
  Tımar uygulaması aynı zamanda dönemde Osmanlı İmparatorluğu’nun benimsemiş olduğu yayılma politikasını da desteklemiştir.

Osmanlı devletinde ekonomi bozulma sebepleri:

·         16. yüzyıl sonlarında yapılan coğrafi keşifler yeni ticaret yollarının oluşmasına neden olmuştur. Bu zamana kadar bilinen deniz yolları üzerinde hakim olan Osmanlı Devleti gümrük vergisi adı altında iyi kazançlar elde ediyordu. Ancak yeni ticaret yollarının oluşması bu kazancın azalmasına neden oldu.

·         On yedinci yüzyılda Avusturya ve İran devletleri ile yapılan savaşlar nedeniyle ekonomik kayıplar yaşanmıştır.

·         Başka ülkelerden alınan ürünlerin çoğalması ve Osmanlı Devletinin dış devletlere ürün satamaması. İthalat, ihracat dengesinin bozulması.

·         Verilen kapütülasyonlarla Avrupa devletlerine ayrıcalıkların sağlanması.

·         Coğrafi keşifler ile batı devletleri çeşitli ülkelerde sömürgecilik politikaları uyguladılar. Bu sayede ülkelerine altın ve çeşitli madenleri getirdiler. Osmanlı Devleti madenlerin bir kısmını satın alarak kullandı. Bu durum enflasyonun artmasına neden oldu.

·         Ekonomik sorunlar nedeniyle Osmanlı Devleti vergi oranlarını arttırdı. Artan vergi nedeniyle tarımsal faaliyetleri yapan kişiler bu işleri bıraktı.

·         İhtişamlı saray yaşantısı küçük oranda da olsa etkili olmuştur.

·         Askeri güç olarak büyük olma arzusu ile asker alımının arttırılması.

//Yiğit Kocaçoban tarafından hazırlanmıştır.